Części mowy

Czasowniki w języku angielskim dzielą się na regularne i nieregularne. Czasowniki nieregularne przybierają nietypowe formy czasu przeszłego prostego i imiesłowu przeszłego, a ich opanowanie jest niezbędne do sprawnego posługiwania się czasem Past Simple i czasami typu Perfect.

 

W poniższej tabeli przedstawiamy zestawienie najważniejszych angielskich czasowników nieregularnych.

 

 

 

Uwaga! Niektóre z wyżej wymienionych czasowników mają więcej niż jedną formę nieregularną. Niektórych można używać zamiennie; inne są charakterystyczne dla brytyjskiej lub amerykańskiej odmiany języka angielskiego. Czasowniki oznaczone symbolem AmE są typowe dla odmiany amerykańskiej, a oznaczone symbolem BrE – dla odmiany brytyjskiej.

Znaczenie leksykalne czasownika be zazwyczaj pokrywa się ze znaczeniem polskiego czasownika być. Ponadto występuje we wszystkich czasach gramatycznych i jest całkowicie nieregularny, więc jego odmiany trzeba nauczyć się na pamięć.

To be w czasie Present Simple i Past Simple

 

W czasach Present Simple i Past Simple czasownik to be odmienia się następująco:

 

 PRESENT SIMPLE

	liczba pojedyncza		liczba mnoga
I	am	we	are
you	are	you	are
he	is	they	are
she	is
it	is

 

 

 PAST SIMPLE

	liczba pojedyncza		liczba mnoga
I	was	we	were
you	were	you	were
he	was	they	were
she	was
it	was

 

PRESENT SIMPLE		...............	PAST SIMPLE
I am a doctor.	(Jestem lekarzem.)		I was a doctor.	(Byłem lekarzem.)
They are doctors.	(Oni są lekarzami.)		They were doctors.	(Oni byli lekarzami.)

 

 

 

Zdania przeczące  tworzy się przez dodanie do czasownika to be partykuły not, np.

 

PRESENT SIMPLE		...........	PAST SIMPLE
I am not tall.	(Nie jestem wysoki.)		I was not tall.	(Nie byłem wysoki.)
He is not a singer.	(On nie jest piosenkarzem.)		He was not a singer.	(On nie był piosenkarzem.)
We are not teachers.	(Nie jesteśmy nauczycielami.)		We were not teachers.	(Nie byliśmy nauczycielami.)

 

 

 

Można używać również form skróconych:

 

PRESENT SIMPLE:	am not = ’m not ; are not = aren’t ; is not = isn’t
PAST SIMPLE:	was not = wasn’t ; were not = weren’t

 

PRESENT SIMPLE		.............	PAST SIMPLE
I’m not stubborn.	(Nie jestem uparty.)		I wasn’t stubborn.	(Nie byłem uparty.)
She isn’t a hairdresser.	(Ona nie jest fryzjerką.)		She wasn’t a hairdresser.	(Ona nie była fryzjerką.)
They aren’t his parents.	(Oni nie są jego rodzicami.)		They weren’t his parents.	(Oni nie byli jego rodzicami.)

 

 

W amerykańskiej odmianie języka angielskiego, szczególnie w mowie potocznej, funkcjonuje także skrót ain’t, który zawiera w sobie czasownik i przeczenie. W zdaniu można go użyć np. tak:

She ain’t tall.

(Ona nie jest wysoka.)

 

They ain’t parents.

(Oni nie są rodzicami.)

 

Pytania z czasownikiem to be tworzy się przez inwersję, czyli stawiając odmieniony czasownik to be przed podmiot, np.

odmieniony czasownik to be + podmiot

 

 

PRESENT SIMPLE		.............	PAST SIMPLE
Are you sure?	(Jesteś pewien?)		Were you sure?	(Byłeś pewien?)
Is she pretty?	(Czy ona jest ładna?)		Was she pretty?	(Czy ona była ładna?)

 

Czasownik be w funkcji posiłkowej jest głównym komponentem czasów typu continuous. W tych czasach czasownik to be nie posiada żadnego znaczenia leksykalnego, a jedynie występuje w funkcji gramatycznej – wskazuje czas wypowiedzi.

W czasach typu continuous to be może przybierać następujące formy:

 

PRESENT CONTINUOUS

	liczba pojedyncza		liczba mnoga
I	am doing	we	are doing
you	are doing	you	are doing
he	is doing	they	are doing
she	is doing
it	is doing

 

PAST CONTINUOUS

	liczba pojedyncza		liczba mnoga
I	was doing	we	were doing
you	were doing	you	were doing
he	was doing	they	were doing
she	was doing
it	was doing

 

gdzie wyrazy zapisane wytłuszczonym drukiem są odmienionymi formami czasownika to be, a końcówka czasownika głównego -ing sugeruje ciągły aspekt wypowiedzi.

 

PRESENT CONTINUOUS	......	PAST CONTINUOUS
Is she working in the garden now?		She was working in the garden at that time.
(Czy ona pracuje teraz w ogrodzie?)		(Ona pracowała wtedy w ogrodzie.)

 

 

 

Zdania przeczące  tworzy się przez dodanie do czasownika to be partykuły not, np.

 

PRESENT CONTINUOUS	.....	PAST CONTINUOUS
I am not working at the moment.		He was not cooking when they came.
(W tej chwili nie pracuję.)		(On nie gotował, kiedy oni przyszli.)

 

Można używać również form skróconych:

 

PRESENT CONTINUOUS:	am not = ’m not ; are not = aren’t ; is not = isn’t
PAST CONTINUOUS:	was not = wasn’t ; were not = weren’t

 

PRESENT CONTINUOUS	.....	PAST CONTINUOUS
I’m not working at the moment.		He wasn’t cooking when they came.
(W tej chwili nie pracuję.)		(On nie gotował, kiedy oni przyszli.)

 

 

 

Pytania z czasownikiem to be tworzy się przez inwersję, czyli stawiając odmieniony czasownik to be przed podmiot, np.

 

odmieniony czasownik to be + podmiot + czasownik główny z -ing

 

PRESENT CONTINUOUS	.....	PAST CONTINUOUS
Am I working at the moment?		Was he cooking when they came?
(Pracuję teraz?)		(Czy on gotował, kiedy przyszli?)

 

To be w czasach typu Perfect

 

Czasownik to be pełni funkcję posiłkową także w czasach typu Perfect, gdzie występuje zawsze w odmienionej formie been i łączy się z drugim czasownikiem posiłkowym to have (w odpowiednim czasie i odpowiedniej osobie).

 

Odmiana czasownika to be w czasach typu Perfect zachodzi więc według wzoru:

 

PRESENT PERFECT

	liczba pojedyncza		liczba mnoga
I	have been	we	have been
you	have been	you	have been
he	has been	they	have been
she	has been
it	has been

 

PAST PERFECT

	liczba pojedyncza		liczba mnoga
I	had been	we	had been
you	had been	you	had been
he	had been	they	had been
she	had been
it	had been

 

PRESENT PERFECT	.....	PAST PERFECT
I have been away for two days.		When I met Lily, I could see she had not been sleeping much.
(Nie było mnie dwa dni.)		(Kiedy spotkałem Lily, widziałem, że niewiele spała.)

 

 

W czasach przyszłych typu Future to be pełni funkcję posiłkową i zawsze łączy się z czasownikiem posiłkowym will.

Odmiana czasownika to be w czasach typu Future zachodzi więc według wzoru:

	liczba pojedyncza		liczba mnoga
I	will be	we	will be
you	will be	you	will be
he	will be	they	will be
she	will be
it	will be

 

FUTURE SIMPLE: I will be polite, I promise. (Będę grzeczny, obiecuję.)

FUTURE CONTINUOUS: I will be writing my English test this time next Thursday. (W następny czwartek o tej porze będę pisał test z angielskiego.)

Czasownik to be używany jest także w konstrukcji: to be going to + bezokolicznik, której używa się przewidując zdarzenia, szczególnie te które mają duże, poparte dowodami lub wyraźnymi znakami, prawdopodobieństwo wystąpienia,np.:

 

Look at those black clouds; it is going to rain.

(Spójrz na te czarne chmury, będzie padać.)

 

They sold their car and now they are going to buy this house.

(Sprzedali swój samochód, a teraz kupią ten dom.)

Czasownik to be jest także nieodłącznym elementem strony biernej, w której występuje w następujących formach:

 

czas	konstrukcja
Future Simple	will be + III forma czasownika *
Future Perfect	will have been + III forma czasownika
Present Simple	ame/are/is + III forma czasownika
Present Continuous	am/are/is being + III forma czasownika
Present Perfect	have/has been + III forma czasownika
Past Simple	was/were + III forma czasownika
Past Continuous	was/were being + III forma czasownika
Past Perfect	had been + III forma czasownika

*III forma czasownika to jego imiesłów bierny czasu przeszłego (ang. Past Participle).

Z reguły czasownik to be nie łączy się się z czasownikiem posiłkowym do.

I am not often sleepy.

(Nie bywam często śpiąca.)

I don’t often be sleepy.

 

Od tej reguły jest jednak kilka wyjątków:

• czasownik posiłkowy to do używany jest w zestawieniu z to be w trybie rozkazującym, w zdaniach przeczących, wyrażając zakaz, np.

 

Don’t be such a hypocrite!

(Nie bądź takim hipokrytą!)

 

• czasownik posiłkowy to do używany jest w zestawieniu z to be w konstrukcjach emfatycznych, w trybie rozkazującym, np.

 

Do be careful!

(Bądź ostrożny!)

W znaczeniu leksykalnym to do jest (w większości przypadków) odpowiednikiem polskiego czasownika robić. Czasownik to do występuje we wszystkich czasach gramatycznych i jest nieregularny, dlatego jego odmiany trzeba nauczyć się na pamięć.

 

	Present Simple	Past Simple	czasy Continuous	czasy Perfect
LICZBA POJEDYNCZA
I	do	did	doing	done	I
you	do	did	doing	done	you
he/she/it	does	did	doing	done	he/she/it
LICZBA MNOGA
we	do	did	doing	done	we
you	do	did	doing	done	you
they	do	did	doing	done	they

 

• W czasie czasie Present Simple to do odmienia się jednakowo przez wszystkie osoby, poza trzecią osobą liczby pojedynczej, kiedy to przyjmuje formę does.

They do it every morning.

(Robią to każdego ranka.)

He does it every day.

(On robi to codziennie.)

 

• W czasie Past Simple to do przyjmuje nieregularną formę did.

 

We did the shopping yesterday.

(Wczoraj zrobiliśmy zakupy.)

 

• W czasach typu Continous, we wszystkich osobach, to do przyjmuję końcówkę -ing.

 

I’m doing my homework.

(Robię zadanie domowe.)

W czasach typu Perfect to do przyjmuje formę nieregularnego imiesłowu biernego czasu przeszłego (Past Participle) done.

 

Who has done the washing-up? There’s nothing in the sink.

(Kto umył naczynia? Nie ma niczego w zlewie.)

Czasownik to do w funkcji posiłkowej nigdy nie jest czasownikiem samodzielnym i nie ma ładunku znaczeniowego. Zawsze poprzedza czasownik główny, niosący ze sobą znaczenie leksykalne i nadaje mu znaczenie czysto gramatyczne, tj. określa jego czas lub funkcję, np.

 

Does he know the singer?

(Czy on zna tego piosenkarza?)

Does określa tutaj, że jest to pytanie w trzeciej osobie liczby pojedynczej czasu Present Simple.

 

 

1. Jako czasownik posiłkowy to do jest używany do formułowania pytań i przeczeń w czasie Present Simple (do, does) i Past Simple (did), np.

 

Do you like playing football?

(Lubisz grać w piłkę nożną?)

 

Does he like playing football?

(Czy on lubi grać w piłkę nożną?)

 

Did he like playing football?

(Czy on lubił grać w piłkę nożną?)

 

 

2. Czasownika to do nie używa się z czasownikami modalnymi, np.

 

We didn’t could wear make-up in my previous school.

We couldn’t wear make-up in my previous school.

(W mojej poprzedniej szkole nie mogłyśmy się malować.)

 

3. Czasownik to do, w funkcji posiłkowej, występuje także w pytaniach rozłącznych (question tags), np.

 

You like apples, don’t you?

(Lubisz jabłka, prawda?)

 

He didn’t speak to Rory, did he?

(Nie rozmawiał z Rory’m, prawda?)

 

4. Czasownik to do może również występować w konstrukcjach emfatycznych w czasie Present Simple i Past Simple. Formę emfatyczną tworzy się poprzez dodanie formy do (w odpowiednim czasie) przed czasownik główny. W tej funkcji to do wzmacnia znaczenie czasownika głównego.

 

I love you.

(Kocham cię.)

I do love you.

(Naprawdę cię kocham.)

 

I tried to do it right.

(Starałem się zrobić to poprawnie.)

I did try to do it right.

 (Naprawdę starałem się zrobić to poprawnie.)

 

Do be quiet.

(Ucisz się.)

Takiej konstrukcji używa się również przy grzecznych ofertach i sugestiach, np.

Do sit down and make yourself at home.

 (Usiądź proszę, i rozgość się.)

 

 

 

To do w zdaniach podrzędnie złożonych

 

• Czasownika to do można użyć, aby uniknąć powtórzenia czasownika głównego w czasie teraźniejszym prostym (Present Simple) albo przeszłym prostym (Past Simple), np.

 

They used to live in the same city we did.

(Mieszkali w tym mieście, co my.)

W tym zdaniu did używa się zamiast powtarzać czasownik live.

I remember you sent her flowers for her birthday, and I did, too.

(Pamiętam, że wysłałeś jej kwiaty z okazji urodzin i ja też.)

W tym zdaniu did używa się zamiast powtarzać czasownik sent.

 

 

• Czasownika to do używa się także przy dokonywaniu porównań, kiedy również zastępuje on czasownik główny z pierwszej części zdania, np.

 

I’m afraid you don’t know any more than I do.

(Obawiam się, że wiesz niewiele więcej niż ja.)

W tym zdaniu do używa się zamiast powtarzać czasownik know.

 

 

• W zdaniach współrzędnych, gdzie wykonywana czynność jest taka sama w obu częściach zdania, można zastosować konstrukcję

so/neither + do/does/did + podmiot

 

They really enjoyed the concert, and so did we.

(Naprawdę podobał się im koncert, tak jak i nam.)

My friend never went to school without breakfast, and neither did his sister.

 (Mój kolega nigdy nie poszedł do szkoly bez śniadania, tak jak i jego siostra.)

 

 

• Udzielając krótkich odpowiedzi używa się takiej samej konstrukcji

so/neither + do/does/did + podmiot

 

’I finished “The Lord of the Rings” yesterday.’ ’Oh, so did I.’

(„Wczoraj skończyłam czytać „Władcę Pierścieni”” „Och, ja też.”)

 

Aby zastąpić wyrażenie czasownikowe opisujące jedną konkretną czynność często używa się także konstrukcji do so/it/that, np.

 

Susie had been planing to call her grandmother and she was just about to do it when the phone rang.

(Susie planowała zadzwonić do swojej babci i właśnie miała to robić, gdy zadzwonił telefon.)

 

Do so jest jednak bardziej formalne niż do it lub do that.

 

’Could you fill in the form?’

’I’ve already done so.’

(„Czy mógłby pan wypełnić formularz?” „Już to zrobiłem.”)

 

 

• Do so nie może być użyte:

1) w kontrastujących dopełnieniach (complements), np.   Henry didn’t invite Cheryl, but he did so Roxy. Henry didn’t invite Cheryl, but he did (invite) Roxy) (Henry nie zaprosił Cheryl, ale zaprosił Roxy.)	2) w porównaniach, np.   She studied more than I did so. She studied more than I did. (Uczyła się więcej niż ja.
3) ze statycznymi czasownikami, np.     Susan likes going to the cinema, at least she said she did so. Susan likes going to the cinema, at least she said she did. (Susan lubi chodzić do kina, przynajmniej tak mówiła.)	4) w pytaniach rozłącznych (question tags) i w odpowiedziach na takie pytania, np.   Frank has done his homework, hasn’t he done so? Frank has done his homework, hasn’t he? (Frank odrobił zadanie domowe, prawda?) "Has Frank done his homework?" "Yes, he has done so." "Has Frank done his homework?" "Yes, he has." ("Czy Frank odrobił zadanie domowe?" "Tak, odrobił.")

 

 

• Do so może także przyjąć formę doing so, jeżeli czasownik główny występuje w czasie Present Continuous, np.

 

John was cooking dinner instead of ironing when I called on him. When asked why he was doing so, he said he hadn’t felt like standing by the press.

(John gotował obiad a nie prasował, kiedy go odwiedziłam. Zapytany, dlaczego to robił, odpowiedział, że nie nie miał ochoty stać przy prasowalnicy.)

 

 

• Doing so może przybrać także formę so doing bez zmiany znaczenia zdania, np.

 

John was cooking dinner instead of ironing when I called on him. When asked why he was so doing, he said he hadn’t felt like standing by the press.

(John gotował obiad a nie prasował, kiedy go odwiedziłam. Zapytany dlaczego to robił, odpowiedział że nie nie miał ochoty stać przy prasowalnicy.)

 

Podobna zamiana może wystąpić z do so. Jest to jednak bardzo formalne i rzadko stosowane.

 

• W przypadkach kiedy w zdaniu podrzędnym zmienia się podmiot stosuję się do it lub do that, a nie do so, np.

 

’I tried to contact Jane and ask her about this book for you, but she didn’t pick up her phone.’ ’Can your mum do it tomorrow?’

(„Próbowałam skontaktować się z Jane i zapytać o tę książkę dla ciebie, ale nie podniosła słuchawki.” „Czy twoja mama może spróbować zrobić to jutro?”’)

 

 

 

Różnica między do so i do it

 1) Bob nearly caught a fish yesterday. He’s sure he’ll do so tomorrow.

(Bob prawie złowił wczoraj rybę. Jest pewien, że zrobi to jutro.)

 

2) Bob nearly caught that fish yesterday. He’s sure he’ll do it tomorrow.

(Bob prawie złowił wczoraj tę rybę. Jest pewien, że zrobi to jutro.)

 

Do so oznacza, że Bob złowi jakąś rybę, obojętnie jaką, a do it – że w końcu złowi rybę, którą próbował złowić od dawna.

 

 

Różnica między do it i do that

 

1) Are you still trying to write an essay on English syntax? You should have done it by now.

(Cały czas próbujesz napisać esej o angielskiej składni? Już dawno powinieneś mieć to napisane.)

 

2) Are you trying to write an essay on English syntax? Are you insane? I wouldn’t do that!

(Próbujesz napisać esej o angielskiej składni? Oszalałeś? Nie robiłabym tego!)

Do it stwierdza fakt, a do that zawiera w sobie element zaskoczenia zaistniałą sytuacją.

W zdaniach, w których zawarty jest element porównania do that można zastąpić do the same, do likewise i do similarly, np.

 

I’ll go out tonight, if you do, too.

(Wyjdę dzisiaj wieczorem, jeśli ty też to zrobisz.)

 

I’ll go out tonight, if you’ll do the same/do likewise/do similarly.

(Wyjdę dzisiaj wieczorem, jeśli ty też to zrobisz.)

Użycie czasownika to do w funkcji leksykalnej może sprawiać kłopoty ze względu na czasownik to make, który w języku polskim ma identyczne znaczenie – robić – i stanowi pokusę aby w angielskim stosować go zamiennie z do. Zamienne stosowanie to do i to make jest jednak błędem, dlatego niezwykle ważne jest zapamiętanie przynajmniej najważniejszych wyrażeń, w których poprawne jest jedynie to do.

 

• to do an exam/a test – przeprowadzać egzamin/test,
• to do an/some exercise – ćwiczyć,
• to do an experiment – przeprowadzać eksperyment,
• to do sb a favour – wyświadczać komuś przysługę,
• to do good – pomagać,
• to do your best – starać się,
• to do business (with somebody) – prowadzić interesy,
• to do the cleaning/cooking/ironing/washing – sprzątać/gotować/prasować/prać,
• to do some damage – czynić szkody,
• to do the dishes – zmywać naczynia,
• to do your duty – wykonywać obowiązek,
• to do somebody some good – poprawiać komuś samopoczucie,
• to do your hair/face/nails – układać włosy/pielęgnować twarz/robić paznokcie,
• to do a job – pracować,
• to do the laundry – robić pranie,
• to do military service – odbywać służbę wojskową,
• to do research – badać,
• to do the shopping – robić zakupy,
• to do sport – uprawiać sport,
• to do harm – krzywdzić,
• to do the housework/homework – wykonywać prace domowe/zadanie domowe,
• to do yourself an injury – ranić się,
• to do your teeth – dbać o zęby,
• to do well/badly – odnosić sukces/nie odnosić sukcesu,
• to do 50 mph – jechać z prędkością 50mph.

Inne, warte zapamiętania i często używane w angielskim konstrukcje z to do to:

1) can do with something –  zasługiwać/potrzebować, np.

 

I think you could do with a good night’s sleep; you look like a zombie!

(Uważam, że potrzebujesz się wyspać, wyglądasz jak zombie!)

2) will do – wystarczająco, np.

 

’Are you ready?’ ’Can you wait a bit longer? Five minutes will do!’

(„Jesteś gotowa?” „Możesz poczekać jeszcze chwilę? Pięć minut wystarczy!”)

3) do somebody justice/do justice to somebody – oddać komuś sprawiedliwość/należycie kogoś ocenić

 

I’m afraid this review of „Twilight” doesn’t do justice to the novel.

(Obawiam się, że ta recenzja „Zmierzchu” nie ocenia należycie tej powieści.)

4) What do you do? – Czym się zajmujesz? (używane, by zapytać się o czyjąś pracę)

5) How do you do? – Miło cię poznać/miło mi.

Znaczenie leksykalne angielskiego czasownika to have zawiera się w polskich czasownikach posiadać i mieć. Ponadto to have jest czasownikiem nieregularnym, dlatego jego odmiany należy się nauczyć na pamięć.

 

	Present Simple	Past Simple	czasy Continuous	imiesłów bierny czasu przeszłego
LICZBA POJEDYNCZA
I	have	had	having	had	I
you	have	had	having	had	you
he/she/it	has	had	having	had	he/she/it
LICZBA MNOGA
we	have	had	having	had	we
you	have	had	having	had	you
they	have	had	having	had	they

 

• W czasie czasie Present Simple to have odmienia się jednakowo przez wszystkie osoby, poza trzecią osobą liczby pojedynczej, kiedy to przyjmuje formę has.

 

You have beautiful eyes.

(Masz piękne oczy.)

 

She has beautiful eyes.

(Ona ma piękne oczy.)

 

• W czasie Past Simple to have przyjmuje nieregularną formę had.

 

She had beautiful eyes.

(Miała piękne oczy.)

 

• W czasach typu Continous, we wszystkich osobach, to have przyjmuję końcówkę -ing.

 

We are having very nice chat.

(Ucinamy sobie miłą pogawędkę.)

 

 

 

Wyrażenie have got

 
W mowie potocznej, dla wyrażenia stanu posiadania – mam – zamiennie z have, często używa się wyrażenia have got, w którym have odmienia się przez osoby, a got pozostaje niezmienne.

 
Zdania z wyrażeniem have got konstruuje się tak jak zdania z czasownikiem to be:

 

zdanie twierdzące:

 

Sue has got a new boyfriend.

(Sue ma nowego chłopaka.)

 

zdanie przeczące:

 

You have not / haven’t got beautiful eyes.

(Nie masz pięknych oczu.)

 

zdania pytające:

 

Has she got beautiful eyes?

(Czy ona ma piękne oczy?)

 

 

Uwaga!

• Have got używa się tylko w czasie teraźniejszym.

 

Tom had got chicken pox last month.

Tom had chicken pox last month.

(W zeszłym miesiącu Tom chorował na ospę wietrzną.)

 

• Wyrażenie have got jest mniej popularne w amerykańskiej odmianie języka angielskiego, szczególnie w pytaniach i przeczeniach. W bardzo potocznej mowie amerykańskiej często przed got opuszcza się końcówkę ’ve (ale nie ’s), np.

 

You got a problem.

 (Masz problem.)

 

 

 

• Have got  nie używa się:

 

- opisując czynności, np.

 

Can you answer the door? I’ve got a shower.

Can you answer the door? I’m having a shower.

(Możesz otworzyć drzwi? Biorę prysznic.)

- w pytaniach rozłącznych (question tags), np.

 

You have got a girlfriend, haven’t you got?

You have got a girlfiend, haven’t you?

(Masz dziewczynę, prawda?)

- udzielając krótkich odpowiedzi, np.

 

’Have you got a car?’ ’No, I haven’t’ got.’

’Have you (got) a car?’ ’No, I haven’t’.

(„Masz samochód?” „Nie, nie mam”.)

 

- z czasownikiem used to, np.

 

We used to have got three cats.

We used to have three cats.

(Mieliśmy trzy koty.)

• Czasownik have w funkcji czasownika posiłkowego występuje przede wszystkim w czasach zaprzeszłych (Perfect). Nie posiada wtedy żadnego znaczenia leksykalnego i zawsze poprzedza czasownik główny, który niesie znaczenie leksykalne.

 

- czas Present Perfect

 

’What’s that nice smell?’ ’Oh, I have just made some pasta with cheese.’

(„Co tak ładnie pachnie?” „Och, właśnie zrobiłam makaron z serem”.)

- czas Present Perfect Continuous

 

Susan has been learning Spanish for 7 years; she’s really good.

(Susan uczy się hiszpańskiego od 7 lat. Jest naprawdę dobra.)

- czas Past Perfect

 

Tom had finished work and then went to the pub.

(Tom skończył pracę, a potem poszedł do pubu.)

- czas Past Perfect Continuous

 

They had been cooking for three hours, when their parents came back home.

(Gotowali od trzech godzin, kiedy ich rodzice wrócili do domu.)

- czas Future Perfect

 

We will have lived in this house for 15 years in June.

(W czerwcu minie 15 lat, odkąd mieszkamy w tym domu.)

- czas Future Perfect Continuous

 

They will have been making this movie for 2 years by the end of this month.

(Pod koniec tego miesiąca miną dwa lata, odkąd robią ten film.)

 

• Czasownik to have może także pełnić funkcję czasownika modalnego – przybiera wtedy formę have to i poprzedza czasownik zwykły. Have to wyraża powinność.

 

I have to buy a new car.

 (Muszę kupić nowy samochód.)

 

• Czasownik to have nie jest używany w stronie biernej, np.

 

A fast car is had by David.

David has a fast car.

(David ma szybki samochód.)

W funkcji leksykalnej to have oznacza nie tylko mieć, ale także wchodzi w skład wielu często używanych wyrażeń. Listę najprzydatniejszych z nich podajemy poniżej.

 

• to have a drink – wypić (coś),
• to have an effect (on something) – mieć wpływ (na coś),
• to have a fall – przewrócić się,
• to have a fit – mieć atak,
• to have an appointment – być umówionym,
• to have an argument – kłócić się,so
• to have a baby – rodzić dziecko,
• to have a chance (to do something) – mieć okazję (żeby coś zrobić),
• to have a chat – pogadać,
• to have a dance – potańczyć,
• to have a quarrel – kłócić się,
• to have a race – ścigać się,
• to have a row – kłócić się,
• to have a go – spróbować,
• to have a look – spojrzeć,
• to have lunch/dinner/a meal – jeść lunch/obiad/posiłek,
• to have a think (about) – zastanawiać się/rozważać (coś),
• to have an/no/any idea – mieć pojęcie/nie mieć pojęcia,
• to have a/the right (to) – mieć prawo (do),
• to have half a mind – być niespełna rozumu,
• to have a word (with) – zamieniać (z kimś) słowo,
• to have no/little bearing on something – nie mieć związku/mieć niewielki związek (z czymś),
• to have a say – wypowiadać się,
• to have something to eat – zjeść coś,
• to have a talk – prowadzić rozmowę,
• to have a try – spróbować,
• to have (no/the) time – (nie) mieć czas(u),
• to have a wash – myć się,
• not to have a red cent – nie mieć złamanego grosza,
• to have a funny turn – poczuć się dziwnie,
• to have a bath/a wash/a shave/a shower – kąpać się/myć/golić/brać prysznic,
• to have a swim/a ride/a game of tennis etc. – pływać/jechać/grać w tenisa,
• to have a good time/a bad day/a nice evening/a day off/a holiday – dobrze się bawić/mieć zły dzień/spędzać miło wieczór/mieć wolne/mieć wakacje,
• to have a good journey/flight/trip – być w podróży/lecieć samolotem/być na wycieczce,
• to have an accident/an operation/a nervous breakdown – mieć wypadek/operację/załamanie nerwowe,
• to have a rest/a lie-down/a sleep/a dream – odpoczywać/odpocząć sobie/spać/śnić,
• to have a chat/a conversation/a disagreement – gawędzić/rozmawiać/nie zgadzać się.

Zdania przeczące i pytające, które zawierają powyższe wyrażenia, tworzymy za pomocą czasownika do.

 

Did you have a good flight?

Had you a good flight?

(Miałeś udany lot?)

 

I don’t have breakfast at 7 every morning.

I haven’t breakfast at 7 every morning.

(Nie jem śniadania codziennie o 7 rano.)