Przyimki

Najczęściej używanymi angielskim przyimkami, używanymi do określania miejsca w przestrzeni są przyimki: at, on i in.

 

 

At

 

Przyimka at używamy:

 

• gdy myślimy od danym miejscu raczej jako o punkcie niż jako o obszarze, np.

 

My school is located at the other end of the street.

(Moja szkoła mieści się na drugim końcu ulicy.)

 

The famous clothing department Harrods is at 87-135 Brompton Road, in London.

(Sławny dom towarowy, Harrods, mieści się na 87-135 Brompton Road, w Londynie.)

 

 

• przed nazwami konkretnych budynków, w szczególności gdy mamy na myśli nie samo miejsce, ale to, co się w nim dzieje, np.

 

There's always something good to watch at the cinema on Kopernika Street.

(Zawsze jest coś dobrego do obejrzenia w kinie na ul. Kopernika.)

 

I couldn't come yesterday because I was at the theater.

(Nie mogłem wczoraj przyjść, ponieważ byłem w teatrze.)

 

Let's check what's on at the cinema downtown.

(Zobaczmy co grają w kinie w centrum.)

 

 

• przed nazwami własnymi określającymi budynki lub organizacje, np.

 

I think I last saw him last year at Walmart.

(Wydaje mi się, że ostatnio widziałem go rok temu w Walmarcie.)

 

They work at Kowalski & Son Insurance Company.

(Oni pracują w Firmie Ubezpieczeniowej Kowalski i Syn.)

 

They have some pretty good food down at the Kebab House.

(Mają całkiem niezłe jedzenie w „Kebab Housie”.)

 

 

• przed nazwami szkół i uczelni oraz przed nazwami uczelni, których nazwa bierze się od miasta, w którym się znajdują, np.

 

She studies at the New York University of Economics.

(Ona studiuje na Uniwersytecie Ekonomicznym w Nowym Jorku.)

 

They study at the London College of Law.

(Oni studiują w College'u Prawa w Londynie.)

 

I study at the University of Oxford.

(Studiuję na Uniwersytecie w Oksfordzie.)

 

I would like to study at the Humboldt University.

(Chciałabym studiować na Uniwersytecie Humboldta.)

 

• określając wydarzenia grupowe, np.

 

- at a match (na meczu),

- at a lecture (na wykładzie),

- at a party (na imprezie, na przyjęciu),

- at a meeting (na zebraniu),

- at a concert (na koncercie).

 

I can't talk right now – I'm at the party.

(Nie mogę teraz rozmawiać – jestem na imprezie.)

 

When you called, I was at the concert.

(Kiedy dzwoniłeś, byłam na koncercie.)

 

I'll be at the lecture until noon.

(Będę na wykładzie do południa.)

 

Please don't disturb me because I'm at the meeting.

(Proszę nie przeszkadzać, jestem na zebraniu.)

 

 

 

 

On

 

Przyimka on używamy:

 

• wskazując na rzeczy, które znajdują się na płaskiej powierzchni, a także w odniesieniu do miejsc traktowanych jako linie (np. ulica, horyzont, itp.), np.

 

She put enough food on the table for everybody.

(Ona podała na stole tyle jedzenia, że starczyło dla każdego.)

 

Do you remember when we were on that boat? That was so romantic!

(Pamiętasz jak płynęliśmy tamtą łodzią? To było takie romantyczne!)

 

There is a neogothic chapel on 6th Avenue.

(Przy Szóstej Alei jest neogotycka kaplica.)

 

 

• gdy chcemy powiedzieć, że coś jest do czegoś dołączone lub przywiązane, np.

 

Let me put that ring on your finger.

(Pozwól, że założę ten pierścionek na twój palec.)

 

There aren't many bananas on the trees this year.

(Nie ma dużo bananów na drzewach w tym roku.)

 

 

• gdy mówimy o piętrach (np. w budynku) lub o stronie lewej lub prawej, np.

 

The shop is on the right.

(Sklep jest po prawej stronie.)

 

He lives on the second floor.

(On mieszka na drugim piętrze.)

 

The office is on the first floor.

(Biuro jest na pierwszym piętrze.)

 

 

 

 

In

 

Przyimka in używamy:

 

• w odniesieniu do pozycji kogoś (lub czegoś) znajdującego się na większej przestrzeni, np.

 

The police are searching for him in Germany.

(Policja szuka go w Niemczech.)

 

I displayed my collection of magazines on a bookshelf in my bedroom.

(Wystawiłem swoją kolekcję czasopism na półce w mojej sypialni.)

 

The man in this picture is wearing a black hat.

(Mężczyzna na tym zdjęciu nosi czarny kapelusz.)

 

 

 

At, on, in i inne przyimki

 

• mówiąc o takich środkach transportu jak: autobusy, pociągi, samoloty oraz motocykle, używamy przyimków on lub off, np.

 

Is there ever any room on this bus?

(Czy w tym autobusie kiedykolwiek jest miejsce?)

 

I want to get off this bus at the next stop.

(Chcę wysiąść z tego autobusu na następnym przystanku.)

 

I'll be back in a few minutes, and I'll go on my bike.

(Wrócę za kilka minut – pojadę na rowerze.)

 

They said we were supposed to be booked on flight 123.

(Powiedziano nam, że mieliśmy mieć rezerwację na lot 123.)

 

 

• Z czasownikiem arrive (przybyć, przyjechać) można używać zarówno przyimka at jak i in. W zdaniach, w którym mowa o bardzo dużych miejscach, zawsze używamy przyimka in; w innych przypadkach używa się przyimka at, np.

 

I can't wait until we arrive in Berlin.

(Nie mogę się doczekać kiedy będziemy w Berlinie.)

 

Ladies and gentlemen, we are arriving in Moscow.

(Panie i Panowie, wjeżdżamy właśnie do Moskwy.)

 

What time do they arrive at the train station?

(O której oni przyjeżdżają na dworzec?)

 

She arrived at the airport two hours late.

(Ona przyjechała na lotnisko spóźniona o dwie godziny.)

 

 

• Mówiąc o adresach, zwykle używa się przyimka at, np.

 

I can't remember if they still live at the same address.

(Nie pamiętam czy oni nadal mieszkają pod tym samym adresem.)

 

I still live at 101 Kopernika Street.

(Nadal mieszkam przy ul. Kopernika 101.)

 

W amerykańskim angielskim, jeżeli podajemy samą nazwę ulicy, używamy jednak przyimka on, np.

 

She lives on Kopernika Street.

(Ona mieszka na ul. Kopernika.)

 

They live on Washington Street.

(Oni mieszkają na ul. Waszyngtona.)

 

 

• Istnieje również wiele utartych zwrotów, które mimo że określają położenie w przestrzeni, są zaimkami a nie przyimkami. Zwroty te należy zapamiętać.

 

- at church (w kościele),

- at home (w domu),

- at work (w pracy),

- in school (w szkole),

- in college (na uczelni),

- in a picture (na zdjęciu),

- in the sky (na niebie),

- in the rain (w deszczu),

- in a tent (w namiocie),

- in a hat (w kapeluszu),

- on a farm (na farmie).

 

I think he's at work right now, but I can check it if you want.

(Myślę, że on jest teraz w pracy, ale mogę sprawdzić jeśli chcesz.)

 

I like to sit at home and do nothing.

(Lubię siedzieć w domu i nic nie robić.)

 

There's not a single cloud in the sky.

(Nie ma ani jednej chmury na niebie.)

 

I can see an old man in the picture.

(Na zdjęciu widzę starego mężczyznę.)

 

 

Uwaga! Słowa down, in oraz up mogą występować zarówno w funkcji przyimka jaki i przysłówka. Porównaj poniższe przykłady:

 

The shop is just down the street.   (Sklep jest na końcu ulicy) down = przyimek

Can I sit down?               (Czy mogę usiąść?)               down = przysłówek

 

He's in his room.                                                  (On jest w swoim pokoju.)   in = przyimek

Please wait for a few minutes, and then you may go in. (Proszę zaczekać kilka minut, wtedy będzie pani mogła wejść.) in = przysłówek

 

Some bug was climbing up his leg.                      (Jakiś robak wspinał się po jego nodze.) up = przyimek

When we got there, they weren't even up yet. (Gdy tam dotarliśmy, oni jeszcze nawet nie wstali.) up = przysłówek

 

• W niektórych wyrażeniach z przyimkami at i in nie używa się przedimka określonego the. Najpopularniejsze z tych wyrażeń to:

 

- at home (w domu),

- at work (w pracy),

- at school (w szkole),

- at university (na uniwersytecie),

- at college (w koledżu),

- at sea (na morzu),

- in bed (w łóżku),

- in hospital (w szpitalu),

- in prison (w więzieniu),

- in jail (w więzieniu).

 

I don't think he's at home right now.

(Nie sądzę, by on był teraz w domu.)

 

I would prefer to be in bed than at school.

(Wolałbym być w łóżku niż w szkole.)

 

My father is at sea currently.

(Mój ojciec obecnie przebywa na morzu.)

 

He said he can't join us tomorrow because he'll be at work.

(Powiedział, że nie może do nas dołączyć jutro bo będzie w pracy.)

 

 

• W przypadku wypowiedzi, z których kontekstu jasno wynika o czym jest mowa, dopuszczalne jest pominięcie wyrazów towarzyszących po przyimkach. Poniżej przedstawiamy przykłady takich przyimków:

 

- above (nad, powyżej, ponad),

- away (z dala, w oddali, z tyłu),

- behind (za),

- below (pod, poniżej),

- in front (przed, przy),

- on top (na),

- opposite (naprzeciw, naprzeciwko, obok),

- underneath (pod).

 

They live in the flat below and their parents live in the one above.

(Oni mieszkają w mieszkaniu poniżej, a ich rodzice mieszkają powyżej.)

 

She told him to stay away.

(Powiedziała mu żeby trzymał się z dala.)

 

 

• W poniższej tabeli podajemy inne przykłady przyimków dotyczących miejsca.

 

Przyimek dotyczący miejsca	Użycie i przykładowe zdanie
against (o)	Używamy w stosunku do rzeczy (ludzi), które czegoś dotykają lub są przez coś podtrzymywane (np. są oparte o coś).   I think I'll lean against this tree. (Chyba oprę się o to drzewo.)
among/amongst (otoczony przez, wśród, pośród)	It was very popular among/amongst the Indians. (To było bardzo popularne wśród Indian.)   Przyimki among oraz amongst mają dokładnie takie samo znaczenie i mogą być używane zamiennie.
behind (z tyłu, za)	Używamy określając położenie czegoś.   Stop hiding behind that tree - I can see you! (Nie chowaj się za tym drzewem, widzę cię!)
beyond (za, po drugiej stronie)	Is there anything beyond these mountains? (Czy jest coś za tymi górami?)
in front of (przed kimś, przed czymś)	It's right in front of you. (To jest bezpośrednio przed tobą.)
inside (wewnątrz, w środku, w)	Używamy tylko w przypadku, gdy chcemy podkreślić szczególną pozycję wewnątrz czegoś.   When you're inside my house, take your shoes off. (Kiedy jesteś w moim domu, ściągnij buty.)
near (blisko, niedaleko od)	The gas station is near the post office. (Stacja benzynowa jest niedaleko poczty.)
next to, beside, by (obok/przy/blisko)	I wouldn't like to live next to/beside/by the sea. (Nie chciałabym mieszkać bardzo blisko morza.)
on top of (na czymś, na górze czegoś)	The bikes were on top of the car. (Rowery umieszczone były na samochodzie.)   Put the lighter bags on top of the heavier ones, not the other way round! (Połóż lżejsze torby na tych cięższych, nie na odwrót!)
opposite (naprzeciw, naprzeciwko)	The train station is opposite the bus stop. (Dworzec kolejowy jest naprzeciwko przystanku autobusowego.)
outside (na zewnątrz)	Should I leave my shoes outside?  (Czy mam zostawić swoje buty na zewnątrz?)
over/above (nad)	Używamy często w znaczeniu: bezpośrednio nad. Obydwa przyimki mogą być używane zamiennie.   Can you see that button over/above the sink?  (Czy widzisz tamten przycisk nad zlewem?)   Przyimek over może być używany również w znaczeniu: pokrywający.    A mask was over his face. (Na twarzy miał maskę.) (dosłownie: Jego twarz pokryta była maską.)
under/below (niżej, na niższym poziomie, poniżej, pod)	Wszystkie te przyimki mogą być używane zamiennie.   I think it's under the bed.  (Myślę, że to jest pod łóżkiem.)   This is way below sea level. (To jest głęboko pod poziomem morza.)