Przyimki

• Czasownik występujący w zdaniu po przyimku przyjmuje formę zakończoną na -ing, nie zaś formę bezokolicznikową.

 

He earned enough money by giving piano lessons.

(Zarobił odpowiednią ilość pieniędzy poprzez udzielanie lekcji gry na pianinie.)

 

She saved money by not buying so many sweets.

(Ona zaoszczędziła pieniądze nie kupując tylu słodyczy.)

 

We helped them by raising some money for their child’s treatment.

(Pomogliśmy im zbierając pieniądze na leczenie ich dziecka.)

 

You saved me a lot of time by giving me instructions on how to get there.

(Zaoszczędziłeś mi sporo czasu dając mi dokładne wskazówki, jak tam dotrzeć.)

 

• W większości przypadków w języku angielskim po dopełnieniu czasownika musi wystąpić przyimek:

 

Can you listen to me this time?

(Czy możesz mnie posłuchać tym razem?)

 

I hate it when people are looking at me that way.

(Nienawidzę, gdy ludzie patrzą się na mnie w ten sposób.)

 

• Dobór odpowiedniego przyimka do rzeczownika, czasownika czy przymiotnika może czasami sprawić wiele problemów, szczególnie w przypadku takich kolokacji, których nie możemy sobie dosłownie przetłumaczyć z języka polskiego. Wiele z tym kolokacji trzeba więc nauczyć się na pamięć. Niektóre z najbardziej problematycznych w języku angielskim wyrażeń podajemy poniżej.

 

• accuse of (zarzucić coś komuś, oskarżyć o coś),
• addicted to (być uzależnionym od),
• afraid of (bać się),
• beg for (błągać o),
• believe in (wierzyć w),
• belong to (należeć do),
• disappointed with (być rozczarowanym),
• divide into (dzielić na),
• example of (przykład czegoś),
• fill in (wypełniać),
• forget about (zapominać o),
• good at (być dobrym w czymś),
• insist on (nalegać na),
• interested in (być zainteresowanym ...),
• laugh at (śmiać się z),
• listen to (słuchać),
• look at (patrzeć na),
• polite to (być uprzejmym dla kogoś),
• proud of (być dumnym z),
• scared of (bać się),
• similar to (podobny do),
• suffer from (cierpieć na),
• think about/of (myśleć o).

 

She accused him of stealing her money.

(Oskarżyła go o kradzież jej pieniędzy.)

 

We insisted on staying in this hotel.

(Nalegaliśmy, by zamieszkać w tym hotelu.)

Can you listen to me this time, at least?

(Czy możesz mnie posłuchać chociaż tym razem?)

 

People say he’s good at sports.

(Ludzie mówią, że on jest dobry w sporcie.)

 

• Równie problematyczne mogą okazać się kolokacje przyimek + rzeczownik, których niestety również należy nauczyć się na pamięć. Listę najpopularniejszych podajemy poniżej.

 

• at the cinema (w kinie),
• at the theater (w teatrze),
• at university (na uniwersytecie),
• at a party (na imprezie, na przyjęciu),
• a book by (książka napisana przez, książka autorstwa),
• by car (samochodem),
• by bus (autobusem),
• by train (pociągiem),
• on foot (pieszo).

 

Can you tell me what’s on at the cinema tonight?

(Czy mogłaby mi Pani powiedzieć, co dzisiaj grają w kinie?)

 

This is a book by Mickiewicz.

(To książka autorstwa Mickiewicza.)

 

I want to go home by bus.

(Chcę pojechać do domu autobusem.)

 

Would you like to go by train?

(Czy chciałabyś pojechać pociągiem?)

 

• Po przymiotnikach w stopniu najwyższym, zwykle nie używa się przyimka of przed rzeczownikami w liczbie pojedynczej, odnoszącym się do miejsca lub grupy. Przyjrzyj się poniższym przykładom:

 

He’s the saddest man in the world.

(On jest najsmutniejszym mężczyzną na świecie.)

He’s the saddest man of the world.

 

He’s the fattest kid in class.

(On jest najgrubszym dzieciakiem w klasie.)

He’s the fattest kid of the class.

 

Przyimka of możemy jednak użyć przed słowami w liczbie mnogiej oraz przed słówkiem lot, np.

 

He is the fattest of them all.

He’s the fattest of the lot.

(On jest najgrubszy ze wszystkich.)

 

• Przyimków nie stosuje się także w konstrukcjach z dopełniaczem saksońskim, np.

 

They think they are the town’s richest citizens.

(Wydaje im się, że są najbogatszymi obywatelami miasta.)

 

She thinks she’s the world’s most beautiful woman.

(Ona myśli, że jest najpiękniejszą kobietą świata.)

 

He believes he’s the school’s most handsome guy.

(On jest przekonany, że jest najprzystojniejszym facetem w szkole.)

 

• W większości angielskich konstrukcji dopełnienia przyimkowe można umieszczać na końcu zdań składowych. Dzieje się tak szczególnie w przypadku:

 

a) pytań rozpoczynających się przedrostkiem wh-, np.

 

Who’s this for?

(Dla kogo to?)

 

b) zdań względnych, np.

 

You’re the person that I’m angry with.

(To właśnie na ciebie jestem zła.)

 

c) strony biernej, np.

 

This is a girl who doesn’t like to be looked at.

(To jest dziewczyna, która nie lubi gdy się na nią spogląda.)

 

d) struktur w bezokoliczniku, np.

 

This city is a decent place to live in.

(To miasto to przyzwoite miejsce do życia.)

 

W przypadku, gdy słówko pytające jest dopełnieniem przyimka, występuje on najczęściej na końcu zdania składowego (zwłaszcza w przypadku mowy potocznej). Spójrzmy więc na poniższe przykłady:

 

Who’s this for?

(Dla kogo to jest? )

(For who is this? - takiego zdania można również użyć, jednak jest ono o wiele bardziej formalne)

 

What is he looking at?

(Na co on się patrzy?)

 

So tell me, who did you go with?

(No to powiedz mi, z kim poszedłeś?)

 

Where did you steal it from?

(Skąd to ukradłeś?)

 

What kind of music do you listen to?

(Jakiej muzyki słuchasz?)

 

To samo dzieje się w przypadku pytań zależnych:

 

Tell me what you’re so worried about.

(Powiedz mi, co cię tak trapi?)

 

What a mess I’m in!

(Ależ mam kłopoty!)

 

Uwaga! Niektóre pytania mogą składać się tylko ze słówka pytającego i przyimka:

 

What with?

(Co z tym?)

 

Who for?

(Dla kogo?)

 

Musimy jednakże pamiętać, że powyższa struktura nie występuje gdy za słowem pytającym umieścimy rzeczownik:

 

With what money?

(Jakimi pieniędzmi?)

What money with?

 

W przypadku, gdy zdanie względne jest dopełnieniem przyimka, wtedy przyimek ten często umieszcza się na końcu zdania (zwłaszcza w przypadku mowy potocznej).

 

You’re the person that I am most disappointed with.

(To właśnie na tobie najbardziej się zawiodłem.)

(mniej formalne od ’... with whom I am disappointed’)

 

That’s the guy (who) I told you about.

(To ten facet, o którym ci mówiłam.)

(mniej formalne od „... about who I told you”)

 

This is what I’m afraid of.

(Tego właśnie się boję.)

 

What is he thinking about?

(O czym on myśli?)

 

I think this is what I’ve been looking for.

(To chyba to, czego szukałam.)

 

W strukturach w stronie biernej, przyimka używa się wraz z przynależącym do niego czasownikiem:

 

I hate being looked at.

(Nienawidzę jak ktoś się na mnie patrzy.)

 

This bed hasn’t been slept in for a long time.

(W tym łóżku dawno nikt nie spał.)

 

She’s going to be operated on tomorrow.

(Jutro będą ją operować.)

 

W strukturach bezokolicznikowych również można użyć przyimka. Spójrz na poniższe przykłady:

 

I need other people to live with.

(Muszę znaleźć innych ludzi, którzy zamieszkają ze mną.)

 

Can you help me to find a house to live in?

(Czy mógłbyś mi pomóc znaleźć dom?)

 

I’ve got lots of work to do.

(Mam mnóstwo pracy.)

 

It’s not easy to get to the castle.

(Niełatwo jest dotrzeć do zamku.)

 

• Przyimki pomija się przed słowem that po wielu powszechnych słowach, które odnoszą się do reakcji emocjonalnych. Spójrz na poniższe przykłady:

 

We are sorry about our late arrival.

(Przepraszamy za nasz późny przyjazd.)

We are sorry that we were late.

(Przepraszamy za to, że się spóźniliśmy.)

 

I was surprised at his stupidity.

(Byłem zaskoczony jego głupotą.)

I was surprised that he was so stupid.

(Byłem zaskoczony, że on był tak głupi.)